P3-22 Dobór naturalny i sztuczny

 

1. Dobór naturalny 

mechanizm ewolucji, polegający na tym, że przetrwać mogą te osobniki, które są najlepiej przystosowane do środowiska.

2. Dobór naturalny działa dzięki:

• nadmiernej rozrodczości
• rodzi się więcej osobników, niż teoretycznie potrzeba
• część osobników umiera, jest bezpłodnych itd.
• zmienności wewnątrzgatunkowej
• im większa różnorodność wewnątrzgatunkowa tym lepiej
• jak przyjdzie katastrofa np. choroba, to jest szansa, że część osobników będzie w stanie przetrwać.
• Mniej różnorodna populacja oznacza, że więcej osobników jest w bardzo podobny sposób przystosowanych do warunków środowiska, czyli jak przyjdzie choroba, która zacznie zabijać osobniki, to cała populacja będzie narażona na wyginięcie.
• konkurencji
• osobniki konkurują między sobą o:
• pokarm
• partnerów
• miejsce do życia itd.
• konkurencję wygrywają najlepiej przystosowane osobniki, a te mniej... mają mniejszy sukces rozrodczy (czyli będą miały mniej potomstwa)

3. Rodzaje doboru naturalnego:

• stabilizujący
• w niezróżnicowanych warunkach środowiska
• eliminacja osobników o skrajnych wartościach danej cechy
• wzrost liczby osobników o średniej wartości danej cechy
• kierunkowy
• w zróżnicowanych warunkach środowiska
• eliminacja osobników o jednej ze skrajnych wartości cechy
• wzrost liczby osobników o drugiej skrajnej wartości cechy
• różnicujący
• w zróżnicowanych  warunkach środowiska
• eliminacja osobników o średniej wartości danej cechy 
• wzrost liczby osobników o skrajnych wartościach danej cechy

LINK DO GRAFIK

4. Dobór płciowy

rodzaj doboru naturalnego, który polega na dobieraniu się w pary osobników o atrakcyjnych dla nich cechach.

Wynikiem działania doboru płciowego, jest występowanie u osobników cech niepotrzebnym im do przetrwania, a czasem nawet utrudniającym im je (pstrokate kolory, olbrzymie ogony np. pawi), ale będących atrakcyjnymi dla potencjalnych partnerów do rozrodu.

Skoro osobnik może sobie pozwolić, na zwiększony nakład energii, czy substancji odżywczych na produkcję takich cech, to sugeruje, że jest zdrowy i płodny.

Dymorfizm płciowy - występowanie wyraźnych różnic między samcami i samicami np. wielkość, barwa itd.

5. Dobór krewniaczy

Naszym celem jest przekazanie naszych genów dalej, dlatego wspieranie osób posiadających te same geny co my (choćby częściowo te same), jest też naszym sukcesem rozrodczym, bo to prawie jak nasze dzieci.

Dobór krewniaczy powoduje, że wiele zwierząt jest skłonnych do opieki nad potomstwem osobników blisko spokrewnionych.

Wyraźne działanie doboru krewniaczego widać np. u pszczół, mrówek, termitów.

6. Dobór sztuczny

Kontrolowane i celowe dobieranie do rozrodu osobników tak, aby uzyskać potomstwo o określonych cechach. 

Przeciwieństwo doboru naturalnego.

Np. tworzenie ras psów, kotów itp.