P1-05 Węglowodany

 

 1. Węglowodany

związki organiczne zbudowane z atomów węgla, wodoru i tlenu

2. Podział węglowodanów:

• liczba węgli budujących monomer
• triozy
• pentozy
• heksozy
• liczba monomerów
• monosacharydy
• oligosacharydy
• disacharydy
• trisacharydy
• polisacharydy

3. Wiązanie O-glikozydowe

wiązanie łączące z sobą dwa monosacharydy

4. Przegląd sacharydów

• monosacharydy:
• ryboza
• pentoza
• składnik rybonukleotydów 
• w RNA
• w ATP
• deoksyryboza
• pentoza
• składnik deoksyrybonukleotydów 
• w DNA
• glukoza
• heksoza
• stanowi główne źródło energii
• cukier transportowy u zwierząt
• fruktoza
• heksoza
• pośrednie źródło energii (można ją przekształcić w glukozę)
• cukier owocowy
• galaktoza
• heksoza
• składnik laktozy
• disacharydy
• maltoza
• glukoza+glukoza
• produkt rozkładu polisacharydów
• składnik nektaru
• sacharoza
• glukoza+fruktoza
• cukier transportowy u roślin
• cukier magazynowany w burakach cukrowych i trzcinie cukrowej
• laktoza
• glukoza+galaktoza
• składnik mleka wszystkich ssaków
• funkcja odżywcza
• polisacharydy
• skrobia
• monomer: glukoza
• materiał zapasowy roślin i niektórych protistów
• dwie frakcje:
• amyloza - prosty łańcuch
• amylopektyna - rozgałęziona
• glikogen
• monomer: glukoza
• materiał zapasowy zwierząt
• wątroba
• mięśnie
• silnie rozgałęziony
• celuloza
• monomer: glukoza
• główny składnik ścian komórkowych roślin
• liniowa
• chityna
• monomer: N-acetyloglukozamina
• ściany komórkowe grzybów
• szkielet zewnętrzny stawonogów

5. Wykrywanie sacharydów:

• próba Trommera - cukry redukujące np. glukoza

• potrzebne:
• NaOH,
• CuSO4
• źródło ciepła
• łaźnia wodna
• palnik
• badana próbka
• reakcja negatywna:
• roztwór pozostaje niebieski
• reakcja pozytywna:
• pojawienie się ceglastoczerwonego osadu

• próba jodowa - wykrywanie skrobi

• potrzebne:
• źródło jodu:
• jodyna
• płyn Lugola
• badana próbka
• reakcja negatywna:
• roztwór pozostaje brązowy
• reakcja pozytywna:
• skrobia zabarwia się na granatowo