R3-12 Rodzaje połączeń kości

 

1. Rodzaje połączeń kości

połączenia ścisłe

silnie ograniczają poruszanie się kości względem siebie. 

połączenia ruchome (stawy)

umożliwiają ruch kości względem siebie.

2. Połączenia ścisłe

rodzaj połączenia	więzozrosty	chrząstkozrosty	kościozrosty
tkanka	tk. włóknista	tk. chrzęstna	tk. kostna
mobilność kości	silnie ograniczony zakres ruchu	umożliwiają, ale w ograniczonym zakresie	całkowicie nieruchome
przykłady występowania	więzozrosty włókniste (np. błona, która łączy kość łokciową i promieniową); szwy (łączą kości czaszki)	krążki międzykręgowe, połączenia żeber z mostkiem	m.in. w kości krzyżowej

3. Budowa stawu

• Powierzchnia stawowa
• powierzchnia kości będąca elementem stawu
• głowa
• wypukła
• np. powierzchnia kości ramiennej w stawie łokciowym
• panewka
• wklęsła
• np. powierzchnia kości łokciowej w stawie łokciowym
• Chrząstka stawowa
• tkanka chrzęstna szklista
• pokrywa powierzchnie stawowe kości
• zmniejszają tarcie
• amortyzują
• chronią przed kości urazami
• Torebka stawowa
• stabilizuje staw
• błona zewnętrzna - stabilizuje staw
• więzadło
• tkanka łączna właściwa włóknista zbita o regularnym układzie włókien kolagenowych = wysoka odporność na zerwanie
• stabilizacja stawu, poprzez utrzymywanie kości we właściwym miejscu
• więzadła nie są w każdym stawie, a w niektórych jest wiele więzadeł (np. kolanowym)
• błona wewnętrzna = błona maziowa
• wytarza maź stawową (przesącz osocza krwi)
• dużo naczyń limfatycznych i krwionośnych
• odżywianie stawu
• zmniejszanie tarcia (taki smar dla kości)

4. Wybrane typy stawów

zawiasowy

• umożliwia zginanie i prostowanie kończyn, palców
• głowa stawu ma kształt walca a panewka jest wklęsła
• np. między paliczkami tworzącymi kości palców

kulisty

• umożliwia ruchy we wszystkich płaszczyznach, 
• głowa stawu ma kształt kulisty a panewka wklęsły
• np. staw łączący kość miedniczną z kością udowa.

obrotowy

• umożliwia ruchy obrotowe, np. głowy.
• głowa stawu osadzona w panewce o kształcie pierścienia
• znajduje się między pierwszym, a drugim kręgiem kręgosłupa

siodełkowy

• umożliwia ruchy w dwóch płaszczyznach
• obydwie powierzchnie stawowe o kształcie siodła
• znajduje się np. u nasady kciuka

elipsoidalny

• umożliwia ruchy w dwóch płaszczyznach:
• zginanie i prostowanie
• przywodzenie i odwodzenie
• głowa i panewka o kształcie elipsy
• np. staw promieniowo-nadgarstkowy

płaski

• umożliwia niewielkie ruchy w wielu płaszczyznach.
• prawie płaskie powierzchnie stawowe
• np. między kośćmi stępu

5. Podział stawów ze względu na liczbę kości

Staw prosty - zbudowany z tylko dwóch kości (np. stawy międzypaliczkowe)

Staw złożony - zbudowany z ponad dwóch kości (np. staw łokciowy)