R1-30 Przenośniki energii i protonów

 

1. Przenośniki energii

Cząsteczki posiadające wiązania wysokoenergetyczne, których rozkład może być wykorzystywany do zachodzenia reakcji metabolicznych.

Podstawowym przenośnikiem energii jest nukleotyd ATP (adenozynotrifosforan)

Nazwa związku jest uzależniona od rodzaju zasady azotowej i liczby reszt fosforanowych

skrót	:-)	liczba reszt fosforanowych	liczba wiązań wysokoenergetycznych
ATP	tri	3	2
ADP	di	2	1
AMP	mono	1	0

2. Reakcje red-ox

Reakcje polegające na przenoszeniu elektronów z jednego związku na drugi

• Redukcja - przyjmowanie elektronów
• Utlenianie - oddawanie elektronów

Związek, który uległ redukcji jest związkiem zredukowanym, a który uległ utlenieniu, jest związkiem utlenionym.

3. Jon wodorowy

Wodór pozbawiony swojego jedynego elektronu

Inne nazwy:

• proton
• kation wodorowy

Jon wodorowy jest chemicznym plusem, a "plus ciągnie do minusa", czyli do elektronu.

Jon wodorowy "ciągnie" do postaci zredukowanej związków.

4. Przenośniki elektronów/protonów

Związki ulegające reakcjom red-ox, mogące być transportowane w obrębie komórki. Często spotykane zarówno w postaci utlenionej jak i zredukowanej.

nazwa	U	Z	reakcje
Dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy	NAD+	NADH	Oddychanie tlenowe
Ester fosforanowy dinukleotydu nikotynoamidoadeninowego	NADP+	NADPH	Fotosynteza
Dinukleotyd flawinoadeninowy	FAD	FADH2	Oddychanie tlenowe