R1-09 P1-08 Lipidy

Lipidy =tłuszcze

1. Funkcje lipidów

• Budulcowa
• Błony biologiczne
• Tkanka tłuszczowa
• Zapasowa
• Energetyczna
• Substraty do produkcji niektórych hormonów

2. Rodzaje lipidów

• Tłuszcze proste
• Woski
• Tłuszcze właściwe
• Tłuszcze złożone (lipid+inna cząsteczka)
• Glikolipidy (lipid+cukier)
• Fosfolipidy(lipid+reszta fosforanowa)
• Tłuszcze izoprenowe (produkty polimeryzacji izoprenu)
• Steroidy np. cholesterol
• Karotenoidy np. czerwone barwniki w kwiatach roślin

3. Reakcja estryfikacji i wiązanie estrowe

Rodzaj reakcji kondensacji, w wyniku której alkohol (lub fenol) zostaje połączony wiązanie estrowym z kwasem karboksylowym i powstaje ester (np. tłuszcz właściwy) i cząsteczka wody (produkt uboczny). 

4. Nasycone i nienasycone

Kwasy tłuszczowe mogą być nasycone (mają same wiązania pojedyncze między atomami węgla) lub nienasycone (poza wiązaniami pojedynczymi występują również wiązania wielokrotne np. podwójne).

Jeśli lipid jest zbudowany tylko z kwasów tłuszczowych nasyconych, to jest to tłuszcz nasycony, a jeśli występują w jego składzie kwasy nienasycone, to jest to tłuszcz nienasycony.

5. Woski

6. Tłuszcze właściwe

7. Budowa fosfolipidu

Głowa fosfolipidu jest hydrofilowa, natomiast ogon jest hydrofobowy. 

8. Wykrywanie tłuszczy

• potrzebne:
• Sudan III
• badana próbka
• reakcja negatywna:
• badana próbka nie zmienia barwy (może stać się delikatnie różowa, to zależy od ilości dodanego Sudanu III)
• reakcja pozytywna:
• pojawia się wyraźny czerwony pierścień na powierzchni próbki
• po wymieszaniu cała lipidowa frakcja zabarwia się na czerwony kolor