R2-02 Taksonomia, filogenetyka - czyli my i nasi dalecy krewni

 

1. Systematyka

Dział biologii, który zajmuje się klasyfikowaniem organizmów, czyli ich podziałem na grupy zwane taksonami.

• taksonomia - nauka o zasadach stosowanych w systematyce organizmów przy opisie gatunków, ich nazywaniu i włączaniu w układ systematyczny
• filogenetyka - nauka badająca pokrewieństwo poszczególnych grup systematycznych

2. Podstawowe rangi taksonomiczne:

1. Domena
2. Królestwo
3. Typ/gromada
4. Gromada/klasa
5. Rząd
6. Rodzina
7. Rodzaj 
8. Gatunek

zwierzęta    rośliny

3. Nazewnictwo binominalne

• nazwa rodzajowa + epitet gatunkowy
• polskie nazwy małymi literami
• przy nazwach łacińskich nazwę rodzajową rozpoczynamy wielką literą, a całą nazwę piszemy kursywą.

4. Systemy klasyfikacji organizmów

• sztuczne:
• oparte na podobieństwach organizmów
• metody:
• logicznego podziału
• rozpatrywanie pojedynczych cech organizmu
• "od góry do dołu"
• wykorzystywana do konstrukcji kluczy dwudzielnych
• fenetyczna
• rozpatrywanie różnorodnych cech organizmu
• "od dołu do góry"
• naturalne:
• oparte na pokrewieństwie organizmów

5. Podział narządów ze względu na rodzaj ich podobieństwa:

• narządy analogiczne - taka sama funkcja, różne pochodzenie
• narządy homologiczne - może być różna funkcja, wspólne pochodzenie

6. Kladogram

Jest to graficzne przedstawienie pokrewieństwa grup organizmów bez uwzględnienia czasu pojawiania się nowych linii ewolucyjnych

7. Drzewo filogenetyczne

graficzne przedstawienie pokrewieństwa grup organizmów z uwzględnieniem czasu pojawiania się nowych linii ewolucyjnych

8. Rodzaje taksonów

takson monofiletyczny

Obejmuje wspólnego przodka oraz wszystkich jego potomków. Grupa naturalna, klad.

takson parafiletyczny

Obejmuje wspólnego przodka i część jego potomków. Grupa sztuczna.

takson polifiletyczny

Obejmuje organizmy daleko ze sobą spokrewnione, pochodzące od różnych przodków. Grupa sztuczna.