R1-05 P1-04 Woda

1. Budowa cząsteczki wody:

Dwa atomy wodoru połączone pojedynczymi wiązaniami kowalencyjnymi spolaryzowanymi z jednym atomem tlenu.

2. Dipol

• Cząsteczka mająca budowę biegunową (polarną).
• Dipol posiada jeden obszar o częściowym ładunku dodatnim i jeden o częściowym ładunku ujemnym.
• Takie same ładunki się odpychają a przeciwne przyciągają.

3. Wiązanie wodorowe

• To rodzaj oddziaływania między atomem wodoru i atomem elektroujemnym (O, N, F) zawierającym wolne pary elektronowe.
• Występują np. między cząsteczkami wody lub zasadami azotowymi w DNA.

4. Stany skupienia wody:

Stan gazowy

• od 100𐩑C
• cząsteczki szybko przemieszczają się
• niewielki udział wiązań wodorowych

Stan ciekły

• 0𐩑C - 100𐩑C
• cząsteczki poruszają się wolniej niż w stanie gazowym
• wiązania wodorowe stabilizują strukturę substancji
• gęstość większa niż w stanie gazowym

Stan stały

• poniżej 0𐩑C
• wiązania wodorowe w pełni stabilizują strukturę
• struktura krystaliczna
• gęstość mniejsza niż w stanie ciekłym

5. Adhezja i kohezja:

adhezja

zjawisko przylegania cząsteczek wody do powierzchni naładowanych elektrycznie

kohezja

wzajemne przyciąganie się cząsteczek tej samej substancji wskutek oddziaływań międzycząsteczkowych

6. Rola wody w życiu organizmów:

7. Oddziaływania hydrofobowe

• Polegają na łączeniu się grup hydrofobowych, w celu "ochrony" cząsteczki przed oddziaływaniem na nie cząsteczek wody;
• Powstają wtedy, gdy w środowisku wodnym znajdują się cząsteczki, które zawierają niespolaryzowane wiązania kowalencyjne, czyli substancje hydrofobowe;
• Gdy hydrofobowe cząsteczki ustawiają się tak, by ich kontakt z wodą był jak najmniejszy, tworzą błonę lub micelę.